Pasif içicilik; sigara içmeyen kişilerin sigara içilen ortamlarda bulunan sigara dumanına maruz kalmasıdır.
ANA VE YAN AKIM DUMANI Sigara dumanı kullanıcının içine çektiği ana akım ve sigaradan nefes çekilmediği sırada ucundan çıkan yan akım dumanı olmak üzere iki farklı bileşim oluşturur. Sigaradan nefes çekilirken oluşan ana akım dumanı çok yüksek ısıda bol oksijenli tam bir yanma sonucu oluşur. Yan akım dumanı ise daha düşük ısı ve oksijen ortamında ortaya çıkar. Konuyu araştıran bilim adamları birbirinden çok farklı iki duman bileşimi oluştuğunu ve yan akım dumanının ana dumana göre daha zararlı olduğunu saptamışlardır.
MARUZ KALMAK İÇMEK KADAR ZARARLI Bunu destekleyen bir araştırmada evde sigara dumanına maruz kalan çocukların idrarında kotinin düzeyleri ölçülmüştür. (Kotinin nikotinin vücutta yıkılmasıyla oluşan bir madde olup idrarla atılır ve içilen sigara miktarının göstergesidir) Ölçümler sonucunda çocukların idrarında günde 6 adet sigara içmiş kadar kotinine rastlanmış. Çocukların büyüme ve gelişme döneminde olmaları nedeniyle sigaradaki zararlı maddelere karşı erişkinlerden çok daha hassastırlar. Belki de günde 6 sigara içmiş kadar kotinin saptanan çocuk günde bir paket sigara içen babasından daha çok zarar görüyor.
ÇOCUKLAR VE KADINLAR Pasif içicilikten en çok çocuklar ve kadınlar zarar görüyor. Bunun yanında iş yerinde sigara dumanına maruz kalanlar da ciddi oranda etkilenmektedir. Ülkemizde ayrıca kişilerin ev ve iş dışında zaman geçirdikleri tüm kapalı ortamlarda sigara dumanına maruz kalınmaktadır.Özellikle kahvehaneler, lokantalar, birahaneler yoğun sigara dumanı içerir ve havalandırmaları yetersizdir.
4207 SAYILI TÜTÜN MAMÜLLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUN ile sigara içmeyenlerin korunması yönünde önemli bir adım atıldı. Ancak bu yasa şehirler arası otobüslerde sigara içilmesini önlemek dışında bir işe yaramadı. Tabi ki otobüslerde sigara içilmemesi de açısından önemli bir kazanım.Ancak yeterli değil. Bu yasanın tam olarak uygulanması ve daha da geliştirilmesi şart.
KANUN İÇİN EK ÖNERİLER Kanunla kahvehane, lokanta, cafe, birahane gibi mekanlarda sigara içilmeyen bölümler oluşturulmasının zorunlu kılınması gereklidir.Kanunun 2. maddesinde “Kamu hizmeti yapan kurum ve kuruluşlarından beş veya beşten fazla kişinin görev yaptığı kapalı mekanlarda tütün ve tütün mamüllerinin içilmesi yasaktır” denilmektedir. Buraya kamu hizmeti yapmayan diğer iş yerleri ve beş kişiden daha az çalışanın olduğu mekanlarda sigara içmeyenlerin korunmasına yönelik madde eklenmelidir. İş yerinde aynı mekan içinde sigara içmeyen bir kişi bile varsa orada sigara kullanan diğer kişilerin sigara içerek “temiz hava soluma hakkını” çiğnemeleri önlenmelidir.
YILDA 10 BİN PASİF İÇİCİ ÖLÜYOR Ülkemizde her yıl sigara nedeniyle 100 bin kişinin öldüğü tahmin edilmektedir. Bunun 10 bini pasif içicilerdir. Her yıl trafik kazalarında ölenlerin iki katı insan başkasının sigara dumanı nedeniyle ölüyor. Bunun yarısını evde eşi tarafından zehirlenenler oluştururken diğer yarısını iş arkadaşının içtiği sigaranın dumanını solumak zorunda kalan çalışanlar oluşturuyor.
BEBEKLER VE ÇOCUKLAR Pasif içiciliğin en dramatik yönü sigara dumanına maruz kalan bebek ve çocuklardır.Ülkemizde bebek ve çocukların %75’i evde pasif içici konumundadır. Sigara dumanına maruz kalan bebek ve çocukların zihinsel gelişim ve okul başarısı yönünden diğer çocuklara göre daha geride olduğu, solunum yolu enfeksiyonları, sinüzit, otit, bronşit gibi rahatsızlıklara daha sık yakalandıkları bilinmektedir. Ek olarak bu çocuklarda astım ve allerji sıklığı da artıyor.
ABÖS (ani bebek ölümü sendromu) olarak isimlendirilen herhangi bir hastalığı olmadığı halde aniden ölen ve ölüm nedeni anlaşılamayan bebekler üzeride bir çalışma yapılmış. Bu bebeklerin kalp zarında kotinin maddesi aranmış ve %90 oranında bulunmuş. Yani ölen bebekleri %90’ı ölmeden önce sigara dumanına maruz kalmış. Şaşırtıcı olan ise bazı çocuklarda saptanan kotinin düzeyinin sigara içen bir erişkininki kadar oluşuydu.
GELİNEN NOKTA Ülkemizde 1970-80’li yıllarda hemen hemen bütün bebek ve çocukların yanında zararı hiç bilinmeden, düşünülmeden sigara içildiği düşünülürse gelinen nokta oldukça sevidirici. Artık anne ve babalar çocuklarının yanında sigara içmemeye özen gösteriyor.
DİKKAT ! Pencere açmakla, başka odada sigara içmekle çocukların korunamayacağı bir gerçektir. Çünkü sigaradaki zararlı maddelerin uzun süre havada ısılı kaldığı evin içinde yayıldığı bilinmektedir. Çocukları korumanın yolu balkona çıkıp kapıyı kapatarak sigara içmek olabilir. Yine de sigara içtiğiniz sürece davranışınızla çocuğunuza örnek olmakta şimdi korumaya çalışsanız bile yarının tiryakileri yetiştirmektesiniz.
TEMİZ HAVA SOLUMA HAKKI Artık çocuklara gösterdiğimiz özeni çevremizde bulunan sigara içmeyen erişkinlere de gösterelim. İnsanların sigara içme hakkı vardır. Ama bir başkasının “temiz hava soluma hakkı”nı çiğnememek şartıyla…
