Entübe etme, Entübe edilmek… Kendi kendine yeterli soluk alamama durumu olarak da tanımlanabilen solnum yetmezlikli hastaları solunum cihazına bağlayabilmek için ağızdan nefes borusuna ulaşan bir boru takmak gerekir. Bu boru takma işlemine “entübasyon” denir. Bu borunun bir ucu nefes borusu yoluyla akciğerlere ulaşırken diğer ucuna akciğerlere basınçlı hava üfleyen cihazlar bağlanır. Acil koşullarda veya yoğun bakım ünitelerinde solunum yetmezliğindeki hastalarda entübe etmek ve solunum cihazına bağlamak çoğu zaman hasta için hayati öneme haizdir ve bu nedenle yapılması zorunludur.
Ayrıca pek çok ameliyatta, ameliyatı yapabilmek için hastayı uyutmak ve kaslarını gevşetici ilaçlar vermek gerekir. Bu ilaçlar hastanın kendi kendine nefes almasına engel olduğundan ameliyat süresince hastanın solunum cihazına bağlanması ve bunun için de entübe edilmesi gerekir.
Bu işlem sırasında hastanın rahatsız olmaması, refleks olarak öksürmemesi için uyuşturucu ilaç verilir. Ancak hastalığının nedenine göre uyuşturucu (uyutucu) ilaç devamlı verilebilir veya kesilebilir. Hasta uyanık iken çevresi ile işaret yada yazışarak iletişim kurabilir.
Hastanın solunum yetmezliğine yol açan durumu ortadan kalkar veya hafifler, hasta kendi başına yeterli nefesi alır hale gelirse entübasyon işlemi sonlandırılabilir. Bu işleme de tıpta “ekstübasyon” adı verilir. Entübasyon süresi bazen çok uzayabilir. Hastanın entübe olduğu süre ne kadar uzun sürerse bu sırada ek sorunlar çıkma ihtimali giderek artar ve ekstübasyon işlemi o kadar zor hale gelir. Ancak entübasyon süresinin kısa tutulması bir tercih içermez, hastanın durumunun düzelmesi ile ilişkilidir. Hekimler entübasyon süresini mümkün olan en kısa sürede tutmak için çaba gösterirler.
Suni solunum cihazında 2-3 haftadan fazla kalan veya kalacağı öngörülen hastalar için ise, trakeostomi (bkz Trakeostomi yazısı) dediğimiz boğazdan açılan delik yardımıyla solunum desteği verilen uzun süreli entübasyon yöntemine geçilebilir.
Kaynak: toraks.org.tr
Türk Toraks Derneği Solunum Yetmezliği ve Yoğun Bakım ÇG
