Her bebek düşünme, görme, duygu gibi beyin fonksiyonlarından sorumlu sinir hücreleriyle doğar.
Sinir hücreleri sinaps adı verilen küçücük boşluklarla birbirlerine bağlanırlar ve beynin çeşitli fonksiyonlarını yerine getiren kümeler oluştururlar. Doğumdan sonraki ilk sekiz ay boyunca sinir hücreleri arasında bağ oluşumu şaşırtıcı derecede hızlıdır. Sekiz ayın sonunda yaklaşık 1000 trilyon sinaps oluşmuştur.
Yaşamın ilk aylarında oluşan bu bağlantılar bebeğe dışarıdan gelen uyaranlarla güçlendirilmekte ve kalıcı hale getirilmektedir. Bu uyaranları verenler de çoğunlukla bebeğin anne baba ve yakın çevresi ile bakımında yardımcı olan kişilerdir. Görme ve konuşma yeteneğini oluşturan beyin sistemleri çok erken dönemlerde şekillenmektedir. Araştırmalar bebeğin doğumundan hemen sonraki erken dönemlerden başlamak üzere gördüğü ve duyduğu tüm olayların ileriki dönemlerde kendi görüş ve konuşma yetenekleri üzerinde derin bir etki bıraktığını ve şekillendirdiğini göstermektedir.Öğrenme yeteneği 3-10 yaşları arasında en üst seviyelere ulaşır ancak ömür boyu devam eder.
10-18 ay arasında bebeğin duyguları gelişmektedir. Duygular uzun vadeli bellek ile yakından ilişkilidir.
İlk 10 yıl boyunca müzik, dil eğitimi ve diğer ömür boyu sürecek yetenekler öğrenilmektedir.
-Sıcak ve sevecen olmalısınız.
-Bebeğinizin çıkardığı seslere, yüz ifadelerine ve hareketlerine karşı duyarlı olun.
-Bebeğinizle konuşun,hikayeler okuyun, şarkılar söyleyin.
-Her bir çocuğun bir diğerinden farklı olduğunu unutmayın.
-Son olarak kendinize de özen gösterin.
Anne ve baba çocuğun yaşamının önemli bir yer tutar. Bebeğinizin tüm ihtiyaçlarını ancak sizler sağlayabilirsiniz. Bu sebeple kendi sağlığınız, mutluluğunuz çok önemlidir. İyi beslenin, gerekli tıbbi kontrollerinizi zamanında yaptırın, egzersiz yapın, dinlenmenize özen gösterin, kendinize de zaman ayırın. Ancak böyle iyi ana-baba olabilirsiniz.
-Çocuğunuzun oyun oynaması, merak etmesi ve keşfetmesi için onu cesaretlendirin.
-Seyrettiği TV programları konusunda seçici olun.
-Çocuğunuzun ihtiyaçlarını dile getirmesine izin verin.
BEBEĞİN BEYİN GÜCÜNÜ GELİŞTİRMEK
BebeÄŸinizin beyin gücünü arttırabilir misiniz? Cevap kesinlikle, EVET. Pek çok bilimsel kanıt diyor ki; beyin geliÅŸimin en önemli kısmı bebeÄŸinizin hemen doÄŸumundan sonra baÅŸlar. Amerika’daki Families and Work Ä°nstitue (Aileler ve Çalışma Enstitüsü) tarafından hazırlanan ve adı “Küçük Çocuklarda Beyin GeliÅŸimi” olan rapora göre bebeÄŸinizin en hızlı beyin geliÅŸimi yaÅŸamının ilk üç yılında olur.
DoÄŸuÅŸta, yeni doÄŸan bebeÄŸinizin beyni “neron” ismi verilen 100.000’den fazla beyin hücrelerinden oluÅŸur. Bu hücreler elektriksel mesajları ve bilgiyi beyin içerisinde yolculuk ederek taşımaktan sorumludurlar. Her bir beyin hücresi ya da neron diÄŸer beyin hücrelerine 15.000 baÄŸlantı saÄŸlarlar. Bu baÄŸlantılar beynin geliÅŸmesi için önemlidir ve bebeÄŸin gelecekteki zekasında ve öğrenme yeteneÄŸinde önemli rol oynayacaklardır.
Bebeğiniz doğduğunda, erkek ya da kız pek çok duyumsal tecrübe sergilerler, bunlar; dokunma, tat alma, ses, koku alma ve görmedir. Bu uyarıcılar bir beyin hücresinden diğer beyin hücresine giden bağlantıların formasyonunda kritik bir rol oynamaları nedeniyle önemlidirler. Bu tecrübeler sayesinde, bebeğiniz beyin gelişimi ve öğrenimi için gerekli olan önemli elektriksel iletişim yeteneğini geliştirmeye başlar.
Bilimsel bulgular ayrıca şöyle yorumlanıyorlar: aileler yeni doğan bebekleriyle konuştukları zaman, bebeğin konuşma gelişiminin kuvvetlenmesine neden oluyorlar. Bu nedenle bebeğinizle konuşun.
Nörolojik geliÅŸim konusunda uzman olan Dr. William Staso bebeÄŸin büyümesinde farklı uyarıların yaÅŸ farklılıklarına göre vurgulanması gerektiÄŸini öneriyor ve bu noktadan hareketle Dr. William Staso’nun önerileri aÅŸağıda sıralanmıştır:
BİRİNCİ AY Düşük düzeydeki uyarılar stresi azaltır ve bebeğinizin uyanık ve tetikte olması gücünü arttırır. Birbirine rakip olan kaynaklardan gelen aşırı uyarıcılar olduğu zaman beyin sistemi kapatıyor. Bebeğinizle konuşurken, diğer dikkat alıcı sesleri ayırın örneğin; radyo ve televizyon gibi.
1-3 AYLAR Açık/karanlık şekiller, birbirine tamamen zıt resim ve objeler, görmeyi kodlayan nöral ağdaki gelişmeyi besler. Beyin ayrıca lisanın çeşitli modellerini ayırmaya başlar; örneğin, tonlama, sesin tonunda iniş çıkış vb.. Bebeğinizle konuşurken özellikle samimi ve sıcak bir ses tonu bu prosese yardım eder
3-5 AYLAR Bebek temel olarak dünya hakkındaki bilgisinin oluşmasında görme duyusuna güvenir. Bebeğinizin çevresindeki gerçek objelere uyan karmaşık dizaynlar yaratın. Hareket de ilgisini çeker. Bebeğinizin görebileceği alanda büyük bir çatal resmini hareket ettirmeniz, gerçek bir çatalın kendisinden daha uyarıcı olur.
6-7 AYLIK Yeni doğan bebeğiniz örneğin ; neden ve etki yani objelerin yeri ve objelerin fonksiyonları ilişkisine karşı uyanık olur. Bebeğinize bazı durumları anlatın ve bunu ispat edin örneğin; kapı tokmağının çevrilmesi kapının açılmasına neden olur gibi.
7-8 AYLIK Beyin seslerle bazı anlamlı aktiviteler ve objelerle ses arasında ilişki kurmaya merkezlenmiştir. Örneğin; aileler bebeğiyle bir sohbette üzerine vurgulayarak banyoda suyun akma sesinin işareti banyo yapmaya ait bir ses olması ya da kapı zili bir ziyaretçi geliyor anlamındadır gibi.
9-12 AYLIK Öğrenme, bebeÄŸinizin çevresindekileri fark etmesinde ve keÅŸfetmesinde artan ilgi; duyumsal ve hareket kaslarıyla ilgili yeteneklerinde daha olgun bir tarza oturmasını saÄŸlayarak yeni bir düzeye geliÅŸme göstermesinde ilave bir etki yapar. Bu dönem çocuÄŸunuzun musluÄŸu açması (suyun güvenli bir ısıda olup olmadığını önceden kontrol etmek koÅŸulu ile) ya da ışığı yakmak için düğmeye basması gibi aktiviteler için uygun bir dönemdir.Tabii ki sizin rehberliÄŸinizde…
13-18 AYLIK Özellikle yeni yürümeye çalışan bebeğiniz objelerle doğrudan tecrübe edinmişse beyni daha karmaşık ve hızla gelişen ilişkileri saptamaya başlar. Zengin bir çevre bu ilişkileri kurmasında, nedenlerini anlamasında ve objelerle bunların sebepleri arasındaki farklılığı ayırmasında yardımcı olur.
